هوش مصنوعی Stable Diffusion (انقلابی در ساخت عکس)

اغلب سرویس‌های هوش مصنوعی تبدیل متن به عکس در گذشته به‌صورت محدود در اختیار علاقه‌مندان قرار داشتند و معمولاً برای عضویت در آن‌ها نیاز به دعوت‌نامه بود. اما هوش مصنوعی Stable Diffusion با رویکرد متفاوت شروع کرد که در ادامه توضیح خواهیم داد. همچنین این رویه در ماه‌های اخیر کمی تغییر کرده و ابزارهای گوناگونی در اختیار عموم قرار گرفته است، اما بیشتر آن تنها مقدار کمی اعتبار رایگان به کاربران هدیه می‌دهند و در ادامه آن‌ها را مجبور به پرداخت هزینه می‌کنند.

هوش مصنوعی Stable Diffusion محصولی از مؤسسه Stability AI است که با رویه متفاوتی پا به عرصه ابزارهای ساخت خودکار تصویر گذاشته است؛ زیرا کد منبع آن به‌شکل عمومی در اختیار همگان قرار دارد و به همین سبب به گزینه‌ای مطلوب برای علاقه‌مندان به دنیای نرم‌افزارهای آزاد و متن‌باز تبدیل شده است. از دیگر برتری‌های آن در مقایسه با رقبایی مثل Dall-E 2 می‌توان به پشتیبانی از ساخت چهره و قوانین آزادانه‌تر اشاره نمود.

از آنجایی که هوش مصنوعی Stable Diffusion به‌صورت متن‌باز در دسترس قرار دارد، می‌توان آن را روی دستگاه‌های مختلف ازجمله کامپیوترهای خانگی و لپ‌تاپ‌ها اجرا کرد. البته برای در اختیار داشتن عملکرد مطلوب، معمولاً به سیستم قدرتمند یا کارت گرافیک مجزا نیاز خواهید داشت؛ اما در غیر این صورت هم می‌توانید از سرویس‌های تحت وب یا حتی افزونه مختص به فتوشاپ برای بهره‌مندی از Stable Diffusion استفاده نمایید.

Stable Diffusion چیست و چطور کار می‌کند؟

معرفی مدل‌های هوش مصنوعی تولید تصویر

هوش مصنوعی ساخت عکس یکی از سریع‌ترین و جذاب‌ترین روندهای دنیای تکنولوژی در سال‌های اخیر بوده. مدل‌هایی مانند DALL·E و هوش مصنوعی Midjourney هر کدام توانسته‌اند انقلابی در این عرصه ایجاد کنند. اما Stable Diffusion به‌دلیل متن‌باز بودن و انعطاف‌پذیری بی‌نظیرش توانسته توجه زیادی را جلب کند.

مدل‌های Diffusion به‌طور کلی به فرآیند تبدیل نویز به تصویر اشاره دارند. این فرآیند، نویز یا اطلاعات تصادفی را به یک تصویر ساختارمند و واضح تبدیل می‌کند. در این مدل‌ها، شبکه عصبی ابتدا یک تصویر پر از نویز ایجاد می‌کند و سپس با فرآیندی تدریجی، آن را به یک تصویر واضح و مشخص تبدیل می‌کند.

هوش مصنوعی Stable Diffusion دقیقاً چیه؟

هوش مصنوعی Stable Diffusion یک مدل تولید تصویر از متن است که با استفاده از یادگیری عمیق (Deep Learning) و فرآیندهای پیچیده Diffusion می‌تواند تصاویر با کیفیت بالا و مطابق با ورودی‌های متنی ایجاد کند. این مدل، برخلاف سایر مدل‌های مشابه، کاملاً متن‌باز است، به این معنی که هر کسی می‌تواند کدهای آن را دریافت کرده و استفاده کند.

نسخه‌های مختلف هوش مصنوعی Stable Diffusion

• v1.4: نسخه اولیه که شروع تحولی در تولید تصاویر بود.
  
• v1.5: بهبودهایی در کیفیت و دقت مدل.
  
• v2.1: نسخه‌ای که قابلیت‌های بیشتری برای تولید تصاویر واقعی‌تر دارد.
  
• SDXL: نسخه‌ای قدرتمندتر و واقع‌گرایانه‌تر که به‌طور خاص برای رندرینگ تصاویر پیچیده طراحی شده است.

مدل های هوش مصنوعی Stable Diffusion

در حال حاضر نسخه های متفاوتی از هوش مصنوعی Stable Diffusion وجود دارد که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم

Stable Diffusion XL (SDXL)

این نسخه در حال حاضر محبوب ترین نسخه استیبل دیفیوژن است. این نسخه در ژوئیه ۲۰۲۳ منتشر شد و تصاویری خارق العاده و واقعی با وضوح ۱۰۲۴×۱۰۲۴ ایجاد می کند، اگرچه می توانید به انتخاب خودتان از هر نسبت تصویری استفاده کنید.

Stable Diffusion 1.5 (SD1.5)

این ورژن، نسخه قدیمی تری است که در آگوست ۲۰۲۲ منبع باز بود و بهترین تصاویر آن ۵۱۲×۵۱۲ است. علیرغم قدمت آن، به دلیل سرعت، اشغال فضای کم از حافظه و تعداد زیادی از مدل های تنظیم شده اجتماعی که از SD1.5 به عنوان پایه استفاده می کنند، همچنان محبوب است.

Stable Diffusion 2.1 (SD2.1)

این نسخه در اکتبر ۲۰۲۲ منتشر شد. به گفته برخی این ورژن خوب اما متفاوت است.
این نسخه پیشرفت هایی مانند OpenCLIP، Negative Prompt برای رمزگذار متن، خروجی های تصویر بزرگ تر را ارائه کرد، اما انتقال به OpenClip باعث تغییرات قابل توجهی در خروجی و ترکیب تصویر در مقایسه با نسخه‌های قبلی Stable Diffusion شد. برای بسیاری، یک “تغییر شکسته” به نظر می رسید.

SDXL Turbo 

SDXL Turbo نسخه ای از SDXL است که در نوامبر ۲۰۲۳ عرضه شد، این مدل غیر تجاری است که بسیار سریع است و می تواند در یک مرحله تصاویر قابل قبول و خوبی بسازد.

SD Turbo

این ورژن نیز نسخه سریع و غیر تجاری دیگری است که در نوامبر ۲۰۲۳ منتشر شد.

نصب هوش مصنوعی Stable Diffusion

نصب لوکال روی ویندوز یا مک

اگر شما هم نمی‌خواهید به سراغ سرویس‌های آنلاین بروید و تمایل دارید خودتان Stable Diffusion را روی سیستم‌تان نصب کنید، نگران نباشید. نصب مدل به‌راحتی انجام می‌شود.برای شروع، شما به یک محیط Python و نصب پیش‌نیازهایی مثل PyTorch نیاز دارید. سپس می‌توانید از ابزارهای مختلفی مثل AUTOMATIC1111 استفاده کنید که نصب آن بسیار ساده است و حتی با منابع کم هم می‌توانید آن را راه‌اندازی کنید.

نصب هوش مصنوعی Stable Diffusion به روش Colab یا Kaggle 

اگر سیستم شما GPU قدرتمند ندارد، نگران نباشید! شما می‌توانید از Google Colab یا Kaggle برای اجرای Stable Diffusion به‌صورت آنلاین استفاده کنید. این سرویس‌ها رایگان هستند و می‌توانید به راحتی مدل را در آن‌ها اجرا کنید.

محدودیت‌های استفاده رایگان

هرچند که استفاده از Colab و Kaggle رایگان است، اما به دلیل محدودیت‌های منابع، ممکن است در برخی موارد سرعت پردازش کاهش یابد یا محدودیت‌هایی برای تعداد تصاویری که می‌توانید ایجاد کنید، وجود داشته باشد.

نسخه موبایلی – هوش مصنوعی Stable Diffusion برای اندروید

در صورتی که نمی‌خواهید برای نصب و راه‌اندازی Stable Diffusion روی کامپیوتر وقت بگذارید، می‌توانید از نسخه‌های موبایلی استفاده کنید. اپلیکیشن‌های Photo Illusion Diffusion AI و Spellai – AI Art Maker به‌راحتی روی گوشی‌های اندروید نصب می‌شوند و قابلیت استفاده از مدل‌های Stable Diffusion را برای شما فراهم می‌کنند.

نکته مهم
برای جلوگیری از مصرف زیاد باتری و منابع، پیشنهاد می‌شود که تنظیمات مصرفی را بهینه کنید.

سایت‌های آنلاین هوش مصنوعی Stable Diffusion – بدون نیاز به نصب

معرفی سایت‌های معتبر و رایگان

اگر نصب برنامه‌ها به نظر شما پیچیده است، می‌توانید از سایت‌های آنلاین استفاده کنید. برخی از این سایت‌ها شامل PlaygroundAI، Leonardo.AI و Mage.space می‌شوند که به شما امکان می‌دهند تا بدون نصب هیچ نرم‌افزاری از مدل‌های Stable Diffusion استفاده کنید.

تفاوت نسخه‌های رایگان و حرفه‌ای

سایت‌های آنلاین معمولاً دو نسخه دارند، نسخه رایگان و نسخه حرفه‌ای. در نسخه رایگان، شما محدود به تعداد خاصی از تصاویر هستید و همچنین دسترسی به مدل‌های پیشرفته‌تر ممکن است محدود باشد. اما نسخه حرفه‌ای امکانات بیشتری از جمله دسترسی به مدل‌های جدیدتر و رندرینگ سریع‌تر را به شما ارائه می‌دهد.

کار با هوش مصنوعی Stable Diffusion

تولید تصویر از متن (Text-to-Image)

یکی از ویژگی‌های برجسته Stable Diffusion این است که شما می‌توانید با استفاده از متن‌های خاص، تصاویر منحصر به فردی بسازید. این فرآیند که به Prompt Engineering معروف است، به شما این امکان را می‌دهد که با نوشتن دقیق پرامپت‌ها، تصاویر با کیفیت و متناسب با نیاز خود تولید کنید.

تبدیل تصویر به تصویر (Image-to-Image)

اگر می‌خواهید از یک تصویر موجود به‌عنوان مبنا استفاده کنید و آن را تغییر دهید یا به‌صورت هنری بازآفرینی کنید، Stable Diffusion این امکان را برای شما فراهم می‌کند. این فرآیند به شما این امکان را می‌دهد که بدون شروع از صفر، تصویر جدیدی خلق کنید.

تبدیل ویدیو به انیمیشن با هوش مصنوعی Stable Diffusion

یکی از کاربردهای جالب Stable Diffusion این است که می‌توانید ویدیوهای موجود را به انیمیشن‌های جذاب تبدیل کنید. ابزارهایی مثل Deforum و AnimateDiff به شما این امکان را می‌دهند تا ویدیوهای خود را با استفاده از این مدل‌های هوش مصنوعی، به انیمیشن تبدیل کنید.

مدل‌های مشتق و قابل دانلود هوش مصنوعی Stable Diffusion

مدل SDXL – نسخه قدرتمندتر و واقع‌گرایانه‌تر

SDXL یکی از جدیدترین نسخه‌های Stable Diffusion است که به‌طور ویژه برای کاربرانی طراحی شده که به تصاویر بسیار واقع‌گرایانه نیاز دارند. این مدل قادر است جزئیات بسیار دقیقی در تولید تصاویر ایجاد کند.

مدل DreamShaper، Realistic Vision و دیگر مدل‌ها

مدل‌های مشتق دیگری مثل DreamShaper و Realistic Vision نیز وجود دارند که به‌طور خاص برای برخی از نیازها و سبک‌های هنری طراحی شده‌اند. آموزش نصب این مدل‌ها به شما کمک می‌کند تا مدل‌هایی شخصی‌سازی‌شده داشته باشید.

آموزش استفاده از ControlNet و LoRA

یکی از ویژگی‌های عالی Stable Diffusion این است که شما می‌توانید با استفاده از ControlNet و LoRA، دقت بیشتری در کنترل ژست، زاویه و سبک تصاویر داشته باشید. این ابزارها به شما این امکان را می‌دهند که بدون نیاز به دانش پیچیده، به‌راحتی و دقیق‌تر تصاویر خود را کنترل کنید.

هزینه استفاده از هوش مصنوعی Stable Diffusion

هم اکنون استفاده از وبسایت Dream Studio برای تولید تصاویر با استفاده از هوش مصنوعی Stable Diffusion به صورت رایگان امکان پذیر است، اما محدودیت هایی هم دارد.

هنگامی که کاربران در این سرویس ثبت نام می کنند، ۲۰۰ اعتبار رایگان به عنوان هدیه دریافت می کنند که با آن می توانند تعداد محدودی عکس بسازند؛ اگر کابران به تعداد عکس های بیشتری نیاز داشتند یا برای استفاده از خدمات بیشتر و کیفیت های بهتر می توانند طرح های این سرویس را بصورت ماهیانه خریداری کنند.

مصرف VRAM و قدرت سخت‌افزار موردنیاز

در صورتی که قصد دارید Stable Diffusion را به‌صورت محلی اجرا کنید، باید بدانید که این مدل به میزان زیادی از VRAM و قدرت پردازشی استفاده می‌کند. بنابراین، داشتن یک سیستم با GPU قدرتمند می‌تواند تأثیر زیادی در سرعت و کیفیت رندرینگ داشته باشد.

کرایه GPU به‌صرفه برای رندر حرفه‌ای

اگر سیستم شما قدرت کافی ندارد، می‌توانید از سرویس‌های آنلاین مثل RunDiffusion و Vast.ai استفاده کنید تا به‌طور موقت GPU کرایه کنید. این سرویس‌ها به شما امکان می‌دهند تا رندرینگ حرفه‌ای و سریع را با هزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه انجام دهید.

نمونه پروژه‌های موفق با Stable Diffusion در ایران

کاور موزیک، پست اینستاگرام، NFT و تصویرسازی کتاب

استفاده از Stable Diffusion در ایران به سرعت در حال گسترش است. از پروژه‌های طراحی کاور موزیک گرفته تا تولید پست‌های اینستاگرامی و NFT، این مدل به‌ویژه برای کاربرانی که به دنبال خلق آثار دیجیتال منحصر به‌فرد هستند، بسیار مناسب است.

ابزارهای ترکیبی

 در ترکیب با ابزارهایی مثل فتوشاپ، شما می‌توانید تصاویری بسیار حرفه‌ای و جذاب بسازید که واقعاً نظر هر کسی را جلب می‌کند.

مقایسه Stable Diffusion با Midjourney و DALL·E

کدباز در برابر پلتفرم بسته

یکی از تفاوت‌های اصلی Stable Diffusion با مدل‌هایی مثل Midjourney و DALL·E در این است که Stable Diffusion متن‌باز است. این ویژگی باعث می‌شود که کاربران بتوانند مدل را شخصی‌سازی کنند و به امکانات بیشتری دسترسی داشته باشند.

کیفیت، سرعت، قیمت و تجربه کاربری

در این بخش، به مقایسه دقیق کیفیت، سرعت، قیمت و تجربه کاربری این مدل‌ها می‌پردازیم. همچنین، جدول مقایسه‌ای برای کمک به انتخاب بهترین گزینه برای نیاز شما در اختیارتان قرار خواهیم داد.

هوش مصنوعی های جایگزین Stable Diffusion

با گسترش هوش مصنوعی در عرصه ساخت عکس ابزار های دیگری هم ساخته شده اند که می توانند متن را به عکس تبدیل کنند. در ادامه به معرفی برخی از آنها می پردازیم 

هوش مصنوعی Midjourney

به جرعت می توان گفت که ابزار میدجرنی یکی از سرسخت ترین رقبای هوش مصنوعی های ساخت عکس است، چرا که حرفی در کیفیت عکس هایی که خلق می کند نیست! 
این ابزار بصورت پروژه ای مستقل کار می کند و در بستر اپلیکیشن Discord فعالیت دارد، البته برای استفاده از این ابزار هوش مصنوعی باید مبلغی را پرداخت کنیدچرا که استفاده از آن رایگان نیست.

هوش مصنوعی Dall-E

ابزار Dall-E توسط شرکت OpenAI طراحی و توسعه یافته است و تا کنون سه نسخه متفاوت از این هوش مصنوعی در دسترس است. این ابزار نیز با قابلیت های ساخت عکس های واقع گرایانه یکی از رقبای استیبل دیفیوژن حساب می شود.

هوش مصنوعی Leonardo AI

لئوناردو ابزاری در انقلاب و تحول هوش مصنوعی های ساخت عکس به وجود آورده است. علاوه بر ساخت عکس و سرگرمی، طراحان گرافیک و بازی از این ابزار برای طراحی کاراکتر ها، آیکون ها و Asset های بازی استفاده می کنند که باعث شده محبوبیت زیادی پیدا کند.

چالش‌های حقوقی و اخلاقی مدل‌های متن‌ باز

مسئله کپی‌رایت و تولید آثار مشابه

استفاده از مدل‌های متن‌باز ممکن است با چالش‌هایی همچون کپی‌رایت روبه‌رو شود. بنابراین، آگاهی از مسائل حقوقی و انجام اقدامات لازم بسیار مهم است.

راهکارهای پیشنهادی برای کاربران محتاط

برای جلوگیری از مشکلات حقوقی، پیشنهاد می‌شود که همیشه در آثار خود توضیحاتی در مورد استفاده از هوش مصنوعی درج کنید و از سبک‌های اختصاصی برای تولید آثار بهره ببرید.

پرسش‌های متداول درباره هوش مصنوعی Stable Diffusion

نتیجه‌گیری نهایی

آیا هوش مصنوعی Stable Diffusion ارزش یادگیری دارد؟

با توجه به ویژگی‌های منحصر به‌فردی که Stable Diffusion دارد، می‌توان گفت که این مدل یکی از بهترین انتخاب‌ها برای تولید تصویر با هوش مصنوعی است. برای کسانی که به دنبال آزادی عمل بیشتر و شخصی‌سازی هستند، این مدل انتخابی بی‌نظیر است. همچنین با استفاده از منابع رایگان و آنلاین، کاربران می‌توانند از این مدل استفاده کنند بدون اینکه نیاز به سخت‌افزار گران‌قیمت داشته باشند.